Waarom een ontslagcheck nu nóg belangrijker is

Per 1 juli 2015 gaat de volgende herziening van de Wet Werk en Zekerheid in werking: het ontslagrecht. De volgende 7 vragen worden ons vaak gesteld, dus we geven er antwoord op en lichten de consequenties toe.

Vanaf 1 juli 2015 zijn er twee duidelijke routes bij ontslag. De eerste is de ontslagprocedure is via het UWV, namelijk als je wordt ontslagen om bedrijfseconomische redenen of omdat je twee jaar ziek bent. De tweede ontslagroute is die via de kantonrechter, in het geval van een arbeidsconflict of disfunctioneren.

Bovendien is het vanaf 1 juli 2015 mogelijk om na een UWV-procedure alsnog naar de kantonrechter te stappen. Je verzoekt een kantonrechter dan de doorlopen UWV-procedure te toetsen op onregelmatigheden en uiteindelijk de arbeidsovereenkomst te herstellen en/of een extra vergoeding toe te wijzen.

Waarom is dat goed nieuws?

Omdat het UWV eerder slechts marginaal toetste of de werkgever in alle redelijkheid tot ontslag overging. De belangen van de werknemer waren kortgezegd van ondergeschikt belang. Sta je voor de kantonrechter, dan is het vanaf 1 juli 2015 nu ook mogelijk om hoger beroep in te stellen.

Wat is het nut van de nieuwe regels voor werknemers?

Voor een werkgever is het hoe dan ook vervelend, omdat ze langere tijd in het ongewisse zijn of het ontslag wordt gehandhaafd. Daarmee heb je als werknemer meer pressiemiddelen. Kennis van het (proces)recht is hierbij overigens essentieel. Een arbeidsjurist kent het formele toetsingskader van UWV en kantonrechter en legt zijn vinger snel en adequaat op de zere plek.

Hoezo is het eigenlijk een pressiemiddel?

Los van de spaarzame waterdichte ontslagdossiers zijn er veel zaken waar werkgevers risico's willen vermijden. In dit soort gevallen, waar de werkgever zelf ook weet dat het rammelt, heeft een werknemer veel wettelijke mogelijkheden om iets tegen het ontslag in de brengen.

Tot alles helder is, wordt het ontslag niet toegewezen en verliest de werkgever tijd, geld en energie. Procedures bij het UWV en kantonrechter hebben een doorlooptijd van ongeveer twee maanden, waarbij een werkgever het risico loopt na twee maanden terug bij af te zijn en nog altijd met een ongewenste situatie opgescheept te zitten.

Hoe zullen werkgevers reageren op deze nieuwe afspraken?

Veel werkgevers zullen vermoedelijk na 1 juli 2015 overwegend schikken (met een betalingsregeling) op het moment dat zij arbeidscontracten willen beëindigen. Zeker nu de wet veel hogere eisen stelt aan dossiervorming, kiezen werkgevers steeds meer voor de zogeheten vaststellings­overeenkomst. Simpelweg, omdat procedures kostbaar zijn en bovendien onzekerheid bij de werkgever opleveren. Zeker in het begin van het nieuwe stelsel willen werkgevers dit soort onzekerheid koste wat kost vermijden.

Maar werkgevers willen vast voor een dubbeltje op de eerste rang zitten?

Ja, door bijvoorbeeld een vaststellings­overeenkomst aan te bieden zonder noemenswaardige compensatie van het ontslag. Soms zetten ze je als werknemer onder druk door erbij te zetten dat wanneer je de overeenkomst niet tekent, dat ze ‘maatregelen moeten nemen en je de kans loopt om het recht op WW-uitkering te verliezen.’