Ontslag tijdens zwangerschap

Het is helaas een combinatie die voorkomt: zwanger zijn en ontslagen worden. Natuurlijk wil je dat het op je werk vlekkeloos verloopt en je de rest van je aandacht op je aankomende kindje kunt richten. Een zwangerschap is vaak al spannend genoeg.

Mag je iemand ontslaan die zwanger is?

Om maar meteen antwoord te geven: nee, dat mag niet. Tijdens een zwangerschap geldt er een opzegverbod en om die reden mag je niet worden ontslagen. Dat wil zeggen: als je een vast contract hebt. Bij een tijdelijk contract, of beter gezegd 'een contract dat van rechtswege eindigt', hoeft de werkgever het contract niet te verlengen. Daarbij geldt dat zwangerschap niet de reden mag zijn om het contract niet te verlengen. In dat geval zou de werkgever zich schuldig maken aan discriminatie, omdat deze dan direct onderscheid maakt tussen mannen en vrouwen. Je werkgever mag je overigens ook niet ontslaan omdat je een kinderwens hebt.

Hoe kan een zwangere toch ontslagen worden?

Er bellen ons wekelijks vrouwen met de volgende vraag: "Ik ben zwanger en mijn werkgever wil me ontslaan. Mag dat wel?". Waar je na de mededeling dat je zwanger bent eigenlijk felicitaties verwacht had, ontvang je een knorrig "Maar dat komt helemaal niet uit!". Om te vervolgen met: "Straks ga je zeker ook minder werken en eerder naar huis, omdat je de kinderen van de crèche moet halen?". Als een werkneemster zomaar een paar maanden weg is, is dat eigenlijk alleen maar lastig. Kinderen pikken na de zwangerschap bovendien de tijd in die ze liever anders besteed hadden gezien.

Er zijn eigenlijk twee scenario's die we vaak tegen komen:

1. Een bedrijf waarbij de werkgever moeite heeft met een overvloed aan (belastende) regelgeving.
2. Een bedrijf dat in een reorganisatie zit en van de situatie gebruik maakt om je boventallig te verklaren.

In het eerste geval komt het vaak voor dat de werkgever ook meteen met een ontslagvoorstel (vaststellings­overeenkomst) op de proppen komt. Die kan in goed overleg zijn opgesteld en daarom zelfs op een mooi voorstel lijken. Maar laten we duidelijk zijn: dat voorstel moet je ab-so-luut niet tekenen! Stem je ermee in, dan loop je een risico met je aansluitende WW-uitkering. Sterker nog: je moet ook zelf in beroep gaan als het UWV je uitkering afwijst.

In het tweede geval kun je weliswaar boventallig zijn, maar dat zou voor jou andere gevolgen moeten hebben dan voor de niet-zwangere boventalligen.

Je rechten bij zwangerschap

Een zwangere werkneemster heeft recht op zwangerschapsverlof. Tijdens dat verlof of het bevallingsverlof en in de eerste 6 weken daarna, mag ze niet worden ontslagen. We moeten dit opzegverbod ontslagbescherming. Ook moet de werkgever rekening houden met de overeengekomen opzegtermijn.

De enige geldige redenen waardoor een zwangere werkneemster wèl ontslagen mag worden zijn de volgende:

• De onderneming is failliet of wordt gestaakt;
• De afdeling houdt op te bestaan;
• Je hebt je ernstig misdragen.

Hoe wil je dat je zwangerschap verloopt?

• Je geeft tijdig aan dat je zwanger bent, zodat je werkgever en je collega’s erop voorbereid zijn dat je een tijdje uit de running bent. Je zorgt ervoor - of je draagt eraan bij - dat je werk goed overgedragen wordt.
• Het UWV betaalt de zwangerschapsverlofkosten, waar een maximaal dagloon voor geldt. Vaak vult de werkgever dat aan tot je volledige salaris.
• Na je zwangerschapsverlof en eventueel ouderschapsverlof pak je de draad weer op en heb je zowel een fijne baan, als een prachtig kind!