⚠️ Mijn werkgever dreigt met ontslag
Je werkgever dreigt met ontslag of je vermoed dat je ontslagen zult worden. We leggen uit hoe je het risico om ontslag te krijgen kunt beperken of zelf kunt voorkomen. Verder geven we tips om in het geval van ontslag geen rechten te verliezen en de beste ontslagvoorwaarden te bedingen.
Emoties bij dreigend ontslag
Misschien heb je al een paar keer een aanvaring gehad met je leidinggevende. De meeste werknemers hebben van tevoren wel door dat er iets niet goed zit. Maar pas als het woord 'ontslag' ter sprake komt, slaat dat om een in heel naar gevoel. Want als ontslag dreigt, brengt dat onzekerheid met zich mee. Als je baan wegvalt, kun je misschien niet meer in je levensonderhoud voorzien. Een sobere financiële situatie is voor veel mensen een nachtmerrie.
Ook emotioneel speelt er veel. Het wegvallen van je inkomen is één ding, maar betekent het ook dat jouw manier van werken niet de juiste is? Je kunt je miskend en persoonlijk aangevallen voelen als je ontslag krijgt. Wellicht uit zich dat in reacties die heftiger zijn dan normaal. Sommige mensen worden er zelfs ziek van.
Kan ik zomaar ontslagen worden?
Je kunt in Nederland niet zomaar ontslag krijgen. Je werkgever zal daar een goede reden moeten hebben, bijvoorbeeld omdat je voortdurend slecht functioneert of je misdraagt. Bovendien zal een zorgvuldig opgebouwd ontslagdossier de kantonrechter of het UWV moeten overtuigen dat je ontslag terecht en onvermijdelijk is.
De invoering van de Wet werk en zekerheid heeft ervoor gezorgd dat de ontslagbescherming strenger is geworden. Je kunt hierdoor minder makkelijk ontslagen worden. Een kantonrechter zal de ontslagreden van je werkgever pas accepteren, als deze met harde bewijzen komt. Dat betekent overigens niet dat je nooit ontslagen kunt worden. De kans is namelijk groot dat een rechter je arbeidsovereenkomst alsnog ontbindt wegens een verstoorde arbeidsverhouding. Dat is voor je werkgever echter vervelend, want daarmee kun je betere ontslagvoorwaarden en een hogere ontslagvergoeding bedingen.
Kan ik iets doen bij dreigend ontslag?
Als er nog geen ontslagprocedure in gang is gezet, kun je juridisch weinig doen. Natuurlijk kun je je op onze site inlezen en (als je draag graag wilt blijven werken) aan de hand van onze tips proberen om het tij te keren. Indien je werkgever wel dreigt met ontslag maar geen stappen zet, zou je ook kunnen onderzoeken of je zelf ontslag kunt nemen. Bijvoorbeeld als je de onzekere situatie of de negatieve sfeer zat bent. We adviseren daarbij om een gesprek in te plannen en te laten merken dat je het gevoel hebt dat je leidinggevende of werkgever van je af wil. Probeer dat gesprek zonder al te veel emoties te voeren en maak duidelijk dat als je veronderstelling klopt, je een ontslagvoorstel (vaststellingsovereenkomst) tegemoet ziet. Op deze manier neem je op papier niet zelf ontslag en bent ook niet verwijtbaar.
Wat moet ik doen als ik ontslag krijg?
Neemt je werkgever toch het initiatief? De stappen die je het beste kunt zetten als je ontslag krijgt, zijn afhankelijk van de situatie. Je ontslagreden bepaalt namelijk welke ontslagprocedure je werkgever moet volgen. Besef je echter dat een officiële procedure via de kantonrechter of de aanvraag van een ontslagvergunning bij het UWV veel onderbouwing én de juiste ontslagreden vereisen. Dat kost tijd en duurt vaak lang. Daarom blijken de meeste werkgevers open te staan voor ontslag met wederzijds goedvinden. Dat stelt jou in staat om te onderhandelen over de voorwaarden van je ontslag.
Mijn werkgever dreigt met een ontslagdossier
Goed werkgeverschap vereist de aanleg van een personeelsdossier. Dit is een (digitale) map waarin je functioneren wordt vastgelegd. Bij (dreigend) ontslag zal je werkgever een gedeelte daarvan mogelijk inrichten als ontslagdossier.
In je ontslagdossier worden schriftelijke bewijsstukken van je disfunctioneren, fouten en tekortkomingen verzameld, om die na verloop van tijd te gebruiken in een ontslagprocedure. Vaak zijn dit verslagen van functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken, maar het kunnen ook e-mails, WhatsApp-berichten of ingediende klachten zijn.
Als het ontslagdossier aan de kantonrechter voorgelegd wordt, wil deze terugzien wat je werkgever eraan gedaan heeft om je gedrag te verbeteren. Je baas zal er namelijk alles aan gedaan moeten hebben om je aan het werk te houden. Aanvullingen op je ontslagdossier zijn een verbeterplan, coachingsverslag, bewijs van een gevolgde training en tussentijdse evaluaties.
Tips bij dreigend ontslag
Hieronder geven we tips die bruikbaar zijn als je werkgever dreigt met ontslag en je ontslagdossier aan het opbouwen is. Ze kunnen je ontslag misschien nog voorkomen of je helpen in de onderhandeling omtrent een beter ontslagvoorstel.
1. Blijf voldoende presteren
Als je ontslag dreigt, probeer dan toch met volle inzet door te blijven werken. Het liefst ziet je leidinggevende namelijk dat je steken laat vallen, want dat speelt ze in de kaart. Als je er onverwachts een schepje bovenop doet, brengt dat ze misschien aan het twijfelen. De motivatie van je leidinggevende om je te ontslaan, zal intern ook lastiger te verdedigen worden.
2. Blijf aan het werk
Ga niet akkoord met vrijstelling van werkzaamheden. Als je je baan wilt houden, zul je door moeten blijven werken. Het zit anders als je werkgever je op non-actief stelt. Dat is namelijk een eenzijdige maatregel en kan jou niet worden verweten. Zorg ervoor dat je op non-actief-stelling schriftelijk wordt bevestigd en dat je daar direct schriftelijk bezwaar tegen maakt.
3. Blijf positief over je werkgever
Indien je werkgever absoluut van je af wil, dan gaat het links of rechtsom waarschijnlijk wel gebeuren. Je kunt het wel moeilijker maken en ervoor zorgen dat je een beter ontslagvoorstel kunt realiseren. Als je leidinggevende er nog niet 100% over uit is, dan kan je positieve instelling echt nog invloed hebben ter voorkoming van je ontslag.
- Blijf je positief opstellen t.a.v. collega's en leidinggevenden;
- Blijf je werk goed doen en geef verbetertips;
- Houd je aan de regels en werktijden;
- Laat je niet negatief uit over je afdeling of collega's;
- Doe niet negatief over je bedrijf bij klanten, leveranciers of concurrenten.
4. Reageer vanaf heden schriftelijk
Reageer vanaf het moment dat je dreigend ontslag vermoed op belangrijke zaken (zeker over je functioneren) altijd schriftelijk. Als je in eerste instantie mondeling reageert, bevestig dit dan naderhand per e-mail of middels aangetekende brief.
5. Voorkom negatieve feedback van collega's
Je werkgever staat sterker als jouw slechte functioneren ook onderbouwd wordt door je collega's of klanten. Het is fijn als je kunt voorkomen dat hun klachten in je ontslagdossier worden opgenomen. Als het toch gebeurt, dan zal je werkgever de klachten ook met jou moeten bespreken om jouw kant van het verhaal aan te horen. Misschien wordt die wederhoor vergeten.
6. Accordeer geen gespreksverslagen
Hopelijk bevat je ontslagdossier geen verslagen van functioneringsgesprekken of beoordelingen. Als dat wel zo is of als die op dit moment worden aangelegd, pleit het in je voordeel als je deze niet toegestuurd hebt gekregen en ze niet 'voor gezien' of 'voor akkoord' ondertekend hebt. Je bent niet verplicht om deze verslagen 'voor akkoord' te tekenen, dus maak daar gebruik van. Voert je werkgever een papieren ontslagdossier? Dan zou je gespreksverslagen gemist kunnen hebben als je die niet aangetekend zijn opgestuurd.
7. Zoek bewijs van goede prestaties
Ter voorbereiding op een eventueel ontslag, doe je er goed aan om op zoek te gaan naar schriftelijk bewijs van goede prestaties uit het verleden. Kijk of je notities, brieven, e-mails of WhatsApp-berichten kunt vinden van collega's, leveranciers, klanten of je leidinggevende(n). Een persoonlijke brief van de directie om je voor de jaarwisseling te bedanken voor je inzet, maakt je positie sterker.
8. Lever geen bedrijfseigendommen in
Lever niet te snel je auto, computer of telefoon in, want zolang je in dienst bent zul je die nodig hebben voor het uitoefenen van je functie. Als je ze direct inlevert, kan je werkgever beargumenteren dat je door die handeling al verkapt hebt ingestemd met je ontslag.
9. Teken nooit een eerste ontslagvoorstel
Protesteer schriftelijk tegen je ontslagaanzegging en ga nimmer akkoord met een eerste ontslagvoorstel. Vraag je werkgever om je ontslagreden op papier te zetten en jou een vaststellingsovereenkomst te doen toekomen. Laat je niet onder druk zetten als er in je ontslagbrief staat dat je binnen enkele dagen moet reageren. Je hebt sinds 1 juli 2015 namelijk wettelijk twee weken bedenktijd. Stuur een e-mail en aangetekende brief waarin je schrijft dat je het ontslagvoorstel hebt ontvangen, maar vanwege het inwinnen van juridisch advies langer de tijd nodig hebt om te kunnen reageren.
10. Win juridisch advies in
Zet geen handtekening en ga niet in zee met een juridische dienstverlener die door je werkgever wordt aangeraden. Je weet dan niet hoe onafhankelijk die is. Wellicht ben je voldoende juridisch onderlegd om zelf te bepalen of je (toekomstige) ontslag terecht is, hoe je het beste verweer kunt voeren en op welke manier je meer uit de onderhandeling haalt. Als je graag wilt dat één van onze arbeidsjuristen je begeleidt, voorkomt dat je je WW-rechten verspeelt en een hogere transitievergoeding voor je bedingt, dan past het ontslagpakket 'Coaching' waarschijnlijk bij je.
Veelgestelde vragen bij (dreigend) ontslag
Als je vreest dat je ontslag krijgt, kun je waarschijnlijk wel wat hulp gebruiken. We hebben aparte pagina's samengesteld voor de meest gangbare ontslagsituaties. Onderstaande tips zijn over het algemeen van toepassing in iedere ontslagprocedure.
Kan ik mijn ontslag nog voorkomen?
Als er nog geen ontslagprocedure in gang is gezet, kun je juridisch weinig doen. Natuurlijk kun je je op onze site inlezen en aan de hand van onze tips proberen om het tij te keren. Indien je werkgever de eerste stap tot je ontslag niet zet, maar je de onzekere situatie of de negatieve sfeer zat bent, zou je zelf het initiatief kunnen nemen. We hebben een pagina geschreven met tips bij dreigend ontslag. Ze kunnen je helpen je ontslag te voorkomen of een beter ontslagvoorstel te bedingen.
Kan ik mezelf nog ziek melden als ontslag dreigt?
Als je ècht de griep hebt, dan mag je je gewoon ziek melden. Is je ziekte gerelateerd aan het dreigende ontslag of ben je er psychisch door in de war, dan raden we je aan om gewoon te blijven werken. Je ziekmelding maakt de boel dan waarschijnlijk erger.
Kan mijn werkgever me zomaar ontslaan?
Nee, je kunt niet zomaar ontslagen worden. De Wet werk en zekerheid is vrij streng. Dat kan wel als je voortdurend slecht presteert of je misdraagt. Je werkgever zal dan wel met behulp van een goed ontslagdossier moeten aantonen dat je ontslag terecht en onvermijdelijk is. Een kantonrechter zal de ontslagreden van je werkgever pas accepteren, als deze met harde bewijzen komt. Als dat niet bewezen kan worden, zou je arbeidsovereenkomst alsnog ontbonden kunnen worden wegens een verstoorde arbeidsverhouding.
Wat doe ik als mijn werkgever dreigt met een rechtszaak?
Ontslag gaat vaak gepaard met veel emoties, zeker als er gedreigd wordt met juridische stappen. Probeer rustig te blijven, ga nooit direct akkoord en zet eerst alles op een rijtje. Doe dat wel op korte termijn, zodat je geen rechten verliest vanwege het uitblijven van een reactie of nalaten van een handeling. Wil je weten welke stappen je kunt zetten om een rechtszaak te voorkomen? Of wil je dat wij je bijstaan bij het voeren van een rechtszaak? Bel ons eerst voor een gratis adviesgesprek over je ontslagsituatie.
Mag ik ontslagen worden bij ziekte of zwangerschap?
Je ziekte of zwangerschap mag niet de reden zijn waarom je ontslag krijgen.
- Je werkgever mag je niet ontslaan omdat je ziek bent. In sommige gevallen kun je wel ontslag krijgen terwijl je ziek bent.
- Tijdens je zwangerschap en (6 weken na) je zwangerschapsverlof geldt er een opzegverbod en mag je geen ontslag krijgen.
Mag ik ontslagen worden bij reorganisatie?
Je werkgever zal bij een reorganisatie aan drie redenen voldoen. Je werkgever moet aannemelijk kunnen maken dat er sprake is van een bedrijfseconomische reden. Vervolgens moet jij in persoon op grond van het afspiegelingsbeginsel voor ontslag in aanmerking komen. En op de derde plaats moet je werkgever aan kunnen tonen dat je er geen passende werkzaamheden voor je zijn en je niet herplaatst kan worden.
Maakt het uit wat voor arbeidscontract ik heb?
Zoek uit wat voor contract je hebt, want je rechten en plichten zijn daar nauw mee verbonden.
- In een tijdelijk contract (arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd) staat een einddatum. Je werkgever is niet verplicht je tijdelijke contract te verlengen. Als je een tijdelijk contract van 6 maanden of langer hebt, zal je werkgever je wel minstens 1 maand vóór de einddatum moeten laten weten of het contract verlengd wordt. Als dat niet is gebeurd, heb je recht op een aanzegvergoeding. Indien je werkgever je tijdelijke contract eerder wil beëindigen, zal er in je contract een bepaling moeten staan dat dit mag.
- Indien je een vast contract (arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd) hebt, staat er geen einddatum in. Je mag dan alleen ontslag krijgen als er een geldige ontslagreden is.
- Als je een uitzendcontract hebt, dan gelden er voor jou andere rechten dan voor personeel dat rechtstreeks in dienst is. Als uitzendkracht ben je vaak werkzaam op basis van een fasencontract. De fase waarin je zit én een eventuele cao waar je onder valt, bepalen je rechten. Je rechtspositie is een stuk sterker als je langer in dienst bent bij het uitzendbureau.
Ontslag via kantonrechter, UWV of vaststellingsovereenkomst?
Als je werkgever je arbeidsovereenkomst wil beëindigen, dan kan dat op drie manieren:
- Een ontbindingsverzoek indienen bij de kantonrechter;
- Een ontslagvergunning aanvragen bij het UWV;
- Een vaststellingsovereenkomst aanbieden om tot een ontslag met wederzijds goedvinden te komen.
De reden voor ontslag is bepalend voor de route die de werkgever moet volgen. Ontslag met wederzijds goedvinden kan bij alle ontslagredenen worden toegepast.
Mag ik zelf een ontslagvoorstel doen?
Het klinkt misschien verleidelijk om zelf een voorstel op papier te zetten omtrent je ontslagvoorwaarden, want dan heb je dat maar gehad. Misschien vraagt je werkgever daar zelfs wel om. Je moet er echter mee oppassen, want het kan je recht op een WW-uitkering in gevaar brengen. Het initiatief moet (in ieder geval op papier) niet vanuit jou komen. Vraag dus altijd aan je werkgever om een eerste ontslagvoorstel of vaststellingsovereenkomst op te stellen.
Gratis advies bij dreigend ontslag
Onze arbeidsrechtjuristen zijn er voor jou! Vertel ons telefonisch over je ontslagsituatie, dan kunnen we het snelst beoordelen wat in jouw geval verstandig is. Dat kost je niets, want ons eerste advies is altijd gratis.
Over mr. Jos de Ridder Directeur
020-4689114 (gratis)
| Dag | Openingstijden | Bereikbaarheid |
|---|---|---|
| Maandag-Donderdag | 08:00 - 21:00 u | Telefoon / Mail |
| Vrijdag | 08:00 - 20:00 u | Telefoon / Mail |
| Zaterdag-Zondag | Op afspraak |