Regels omtrent vakantiedagen

Iedere werknemer heeft recht op vakantiedagen. Dat zijn dagen waarop het loon wordt doorbetaald, maar je niet hoeft te werken. Je hebt wettelijk recht op ten minste vier keer het aantal arbeidsuren dat je werkt per week. Dit zijn de zogenaamde ‘wettelijke vakantiedagen’. Bijvoorbeeld: als je een arbeidscontract van 40 uur hebt, dan heb je recht op op minimaal 20 vakantiedagen per jaar. Veel werkgevers geven echter meer vakantiedagen dan het wettelijk minimum. Over die ‘extra’ vakantiedagen maak je afspraken met je werkgever in de arbeidsovereenkomst of in de cao. Deze vakantiedagen worden ‘bovenwettelijke vakantiedagen’ genoemd.

De werkgever is verplicht een werknemer ieder jaar in de gelegenheid te stellen om het wettelijk minimum aantal vakantiedagen op te nemen. Als er niet iets anders is afgesproken in de arbeidsovereenkomst en/of cao, dan kun je je vakantie opnemen wanneer je dat wilt. Er is een uitzondering: als de werkgever echt gewichtige redenen heeft om niet akkoord te gaan met het opnemen van je vakantie. Een gewichtige reden is bijvoorbeeld: de capaciteit van het bedrijf laat het niet toe als je op dat tijdstip op vakantie gaat. Er blijven dan te weinig mensen over om het werk te doen. Je vakantieverzoek moet je schriftelijk indienen. Daarna heeft je werkgever twee weken de tijd om daar bezwaar tegen te maken. Hoor je niks binnen twee weken? Dan is je vakantie-aanvraag akkoord.

Ja, maar alleen als hij daarvoor gewichtige redenen heeft. Er bestaat in dat geval wel de verplichting om de financiële schade die de werknemer hierdoor lijdt, te vergoeden. De werkgever kan bijvoorbeeld terugkomen op een reeds toegezegde vakantie, wegens onverwachte drukte in het bedrijf of ziekte van een collega. De financiële schade die dan vergoed zou kunnen worden zijn annuleringskosten voor een vlucht of een geboekt appartement.

Nee, je werkgever mag je niet verplichten om vakantie op te nemen. Ook niet als er minder werk is, bijvoorbeeld door de uitbraak van het coronavirus. Je kunt vakantiedagen alleen in overleg opnemen. Als je werkgever zijn of haar bedrijf sluit, dan is deze verplicht om het salaris van diens werknemers door te betalen. In je arbeidsovereenkomst of cao zou wel een clausule kunnen staan waarin er in die situatie min-uren opgebouwd worden. Die moet je dan later inhalen, mits dat redelijk is.

Ja, dan kan. De vakantiewetgeving is niet van toepassing op ADV-uren. Het zou dus kunnen dat je werkgever je verplicht om ADV-uren op te laten nemen, bijvoorbeeld omdat er vanwege het coronavirus minder werk is. Dit moet dan wel schriftelijke zijn afgesproken.

Sinds 1 januari 2012 bouwen zieke werknemers evenveel wettelijke vakantiedagen op als niet-zieke werknemers. Dat is minimaal vier maal de overeengekomen arbeidsduur per week. Vakantiedagen zijn pas officiële vakantiedagen voor een zieke werknemer, als de werknemer (jij) daarmee akkoord gaat of als daar al specifieke afspraken over zijn gemaakt in je arbeidsovereenkomst of cao. Dit geldt alleen voor de bovenwettelijke vakantiedagen, want je houdt altijd recht op het wettelijk minimum aantal vakantiedagen.

Als je ziek bent geworden tijdens je vakantie, dan wordt dit in beginsel niet als vakantie aangemerkt, als je je gelijk ziek meldt bij je werkgever en je ervoor zorgt dat je bereikbaar bent. De periode waarin je ziek bent, zal niet van de opgebouwde vakantiedagen worden afgetrokken. Ook hoef je geen uren op te nemen voor de dagen dat je ziek bent. Hiervan kan worden afgeweken als je ermee instemt dat er ondanks je ziekte, toch vakantiedagen worden ingehouden. Ook kan ten aanzien van de bovenwettelijke vakantiedagen in de arbeidsovereenkomst of in de cao een afwijkende, schriftelijke regeling zijn opgenomen. (art. 7:638 lid 8 BW) Als je al ziek bent voordat je op vakantie gaat, moet je overleggen met je werkgever en de bedrijfsarts of het is toegestaan om op vakantie te gaan. Als hiervoor toestemming is gegeven, worden deze dagen wel ingehouden van de opgebouwde vakantiedagen. Tijdens deze periode moet uiteraard wel het loon worden doorbetaald. Je gaat dan wel ziek op vakantie.

Sinds de wijziging van de wettelijke vakantieregeling vervallen niet opgenomen wettelijke vakantiedagen een half jaar na de laatste dag van het kalenderjaar waarover vakantie is verworven. Hierop kan slechts een uitzondering worden gemaakt, als de werknemer niet in staat is geweest om in deze periode vakantie op te nemen. Dit kan bijvoorbeeld zijn door ziekte, of omdat de werkgever het onmogelijk heeft gemaakt om vakantie op te nemen. In deze gevallen geldt een verjaringstermijn van 5 jaar. Voor de bovenwettelijke vakantiedagen geldt, dat deze vervallen na verloop van 5 jaar.

Als je dienstverband eindigt, dan moet je werkgever je een eindafrekening geven, waaruit blijkt op hoeveel vakantiedagen nog aanspraak bestaat. Deze dagen worden aan je uitgekeerd in geld, tenzij je schriftelijk hebt aangegeven de vakantiedagen te willen opnemen en de werkgever daarmee heeft ingestemd. De uitkering van vakantierechten is gelijk aan het loon dat je zou krijgen als deze resterende dagen waren opgenomen in de vorm van vakantie. Als je je overgebleven vakantiedagen wilt opnemen bij het einde van je dienstverband, dan kan dat ook. Dan moet je daar een schriftelijke aanvraag voor indienen bij je werkgever. Als hij binnen twee weken geen gewichtige redenen opgeeft om je aanvraag af te keuren, dan kun je die dagen gewoon opnemen.

Ja, dat kan. Je werkgever heeft dan wel een ontslagvergunning van het UWV nodig. Als deze is verleend door het UWV, dan kan de werkgever de arbeidsovereenkomst pas opzeggen. Er verandert wel iets aan de opzegtermijn: die gaat namelijk pas in na je vakantie (de wettelijke vakantiedagen) en niet direct als je werkgever aangeeft je te willen ontslaan. Maar het zal je gebeuren dat je tijdens je vakantie wordt ontslagen. Dat is nooit fijn nieuws. En vaak kan er nog wel wat aan je situatie gedaan worden. Dan is het handig om een deskundige en ervaren arbeidsjurist in te schakelen.